Het is inmiddels een bekend verhaal: de directie van het schaatsstadion Thialf trok in juni 2020 de stekker uit de 5000 PV-panelen op het dak. De verzekeraars zagen een te hoog risico op brandgevaar. Twijfels rezen over de gebruikte materialen voor dakbedekking en het isolatiemateriaal. Inmiddels wordt gezocht naar een oplossing waardoor het stadion alsnog kan worden verzekerd. Is het verzekeren van PV-panelen dan zo moeilijk?
“De stelling dat verzekeraars geen zonnepanelen willen verzekeren, klopt niet. Er zijn steeds meer verzekeraars die een specifieke dekking bieden voor PV-installaties, waarbij ook opbrengstverliezen na schade zijn meeverzekerd”, stelt Marieke Beugel, senior beleidsadviseur bij Verbond van Verzekeraars, de brancheorganisatie van Nederlandse schade- en levensverzekeraars. “Verzekeren gebeurt doorgaans via een opstal- of inboedelverzekering afhankelijk van wie de installatie aanschaft – huis- of pandeigenaar. Een aantal verzekeraars stelt wel specifieke voorwaarden om PV-installaties en de gebouwen goed te kunnen verzekeren.”
Tijdens de ontwerpfase wordt bepaald hoe het gebouw geschikt kan worden gemaakt voor een PV- installatie. Onder andere de volgende vragen moeten kunnen worden beantwoord:
De PV-installatie betreft niet alleen de PV-installaties op het dak, maar ook de draagconstructie, bekabeling en omvormers. Het opstalrecht wordt dus ook verkregen voor deze bijkomende onderdelen die in het pand worden gerealiseerd.
Bron: Brochure voor PV-installaties
“Verzekeraars beoordelen risico’s, en zij willen de kans op en de hoogte van schade zo klein mogelijk hebben. Niet alleen voor zichzelf, maar ook voor de eigenaar”, zegt Beugel. “Daarbij wordt gekeken naar het totale plaatje. Zo vormen de PV-panelen zelf vaak geen probleem om te verzekeren, maar de omstandigheden eromheen. Een voorbeeld. Als op een groot gebouw met plat dak over een grote oppervlakte panelen worden geplaatst, zal de verzekeraar wellicht snel kijken naar de positionering, zodat ze niet bij de minste storm al schade veroorzaken. Ook de leeftijd van het gebouw en de dakconstructie spelen een rol. Is de dakconstructie berekend op het extra gewicht plus eventuele sneeuwval? Wat hangt er verder nog onder het dak aan verlichting, sprinklerinstallaties en dergelijke? Welke functie heeft het gebouw? Een papierfabriek brengt bijvoorbeeld extra risico’s met zich mee in vergelijking met een bakstenenproducent. Kortom, verzekeraars zullen meerdere factoren meenemen in hun afweging of en tegen welke voorwaarden ze zullen verzekeren. Dit zijn wellicht logische aspecten, maar er wordt wel naar gekeken. Daarom zeggen we herhaaldelijk: ben je van plan om PV-panelen te installeren, neem dan eerst contact op met een verzekeringsadviseur of verzekeraar en laat die meekijken met de installatieplannen vóór er een paneel is geplaatst of subsidie is aangevraagd. Bij grote projecten stuurt een verzekeraar mogelijk een risicodeskundige die toelichting geeft op de manier waarop tegen bepaalde risico’s wordt aangekeken, welke aanpassingen er gedaan moeten worden om tot een acceptabel risico te komen, et cetera. Dit zorgt ervoor dat na het plaatsen van panelen geen onverwachte problemen met verzekeren opduiken.”
In het verleden kwamen verzekeraars bij inspectierondes regelmatig PV-installaties tegen die hen achter de oren deden krabben. Beugel: “Denk aan panelen die niet conform de normen waren geïnstalleerd, waar de bekabeling slecht was gelegd of de brandveiligheid niet op orde was. Iedereen kan, met of zonder vakkennis, PV-panelen plaatsen. Eerder waren er nog niet zo veel kwaliteitseisen. De trend naar betere installaties is gelukkig wel ingezet. Inmiddels zijn we in gesprek met Techniek Nederland (de branchevereniging van de Nederlandse installatiesector, red.), de overheid en Holland Solar (de branchevereniging van de Nederlandse zonne-energiesector, red.) met betrekking tot de ontwikkeling van standaard kwaliteitseisen. Een referentiekader dat aangeeft wat goed en veilig is, vergroot ook de verzekerbaarheid omdat de situatie veel veiliger wordt.”
Vanuit het Verbond van Verzekeraars mogen geen kwaliteitseisen worden opgelegd die verzekeraars moeten volgen. “Het is aan de verzekeraars zelf om te bepalen welke voorwaarden zij stellen om PV-installaties te verzekeren. De ene kan aangeven dat een installatie moet voldoen aan het Bouwbesluit en doet verder geen controles, de andere is strenger en zal eisen dat is geïnstalleerd volgens bijvoorbeeld de SCIOS scope 12 en zal hier nauw op toezien”, aldus Beugel.
Het Verbond van Verzekeraars heeft ook een preventiebrochure voor PV-installaties opgesteld. Hierin staan aandachtspunten rondom de aanleg, maar ook rondom het verzekeren van PV-installaties. “De brochure is drie jaar geleden ontwikkeld en geschreven voor en door verzekeraars. Deze geeft aan waar je als verzekeraar op kunt letten en wat je kunt tegenkomen om het risico goed te kunnen beoordelen. Onlangs is er een versie 2.0 verschenen. Holland Solar was bij deze versie betrokken terwijl ook de SCIOS Scope 12 erin is verwerkt. Het is een basis informatiebrochure voor en door verzekeraars, maar uiteraard kunnen ook andere partijen in de markt hiervan gebruikmaken.”
Wijnand van Hooff, algemeen directeur van Holland Solar is het eens met Marieke Beugel dat verzekeringen afsluiten voor PV-panelen nog steeds mogelijk is, maar in de praktijk is dit vele malen lastiger dan voorheen, stelt hij. Van Hooff: “Het komt inmiddels echt vaak voor dat verzekeraars disproportionele eisen stellen aan een PV-installatie. Sommige verzekeraars adviseren hun klanten zelfs standaard om geen PV-installatie op het dak te plaatsen en/of trekken de verzekering in als er zonnepanelen worden geïnstalleerd. Het probleem ligt echter vaak niet bij de PV-installatie, maar bij de dakconstructie, het gebruikte isolatiemateriaal, of de specifieke functie onder het dak. Helaas wordt de perceptie gevoed dat het probleem vooral bij de PV-installatie ligt, en dat is niet terecht.”
Een aantal documenten kunnen nodig zijn (dit kan per situatie en verzekeraar verschillen) vóór een verzekering voor PV-installaties kan worden afgesloten. Denk daarbij aan de volgende documenten:
Bron: Brochure voor PV-installaties
Van Hooff: “Holland Solar en Techniek Nederland hebben inmiddels gezamenlijk een kwaliteitsborgingssysteem voor de sector opgezet. Denk daarbij aan de relevante normen als basis, bijvoorbeeld NEN 1010 en NEN 7250, het Handboek Zonne-energie dat is ontwikkeld door ISSO, opleidingen voor installateurs ontwikkeld door Wij Techniek en CITO, de InstallQ-erkenningsregeling, de Zonnekeur-certificeringsregeling voor installatiebedrijven die is ontwikkeld en uitgevoerd door DEPK, en de Scope 12-regeling voor het inspecteren van PV-installaties die is ontwikkeld en uitgevoerd door SCIOS. Aanvullend hierop wordt op dit moment een ‘Gedragscode zon op grote daken’ ontwikkeld, waarin wordt vastgelegd wat nodig is om een groot kwalitatief en brandveilig zonnedak te ontwikkelen. Kortom, de zonne-energiesector heeft inmiddels alle benodigde onderdelen van een degelijk kwaliteitsborgingssysteem ontwikkeld waar de verzekeringssector gebruik van kan maken als zij zich zorgen maakt over de kwaliteit en brandveiligheid van PV-installaties. Helaas doen verzekeraars dat tot op heden nog maar zeer beperkt.”
